Việc làm trên nhằm công khai bày tỏ sự ủng hộ phong trào biểu tình đòi dân chủ kéo dài hơn bốn tháng qua ở Hồng Kông.

Trước đó, tất cả sinh viên tốt nghiệp đã được thông báo rằng họ sẽ không được các trưởng khoa bắt tay chúc mừng, nếu họ che mặt khi nhận bằng tốt nghiệp.

“Người tham gia lễ tốt nghiệp nên tôn trọng quyền của tất cả sinh viên tốt nghiệp và người tham dự.” - một người phát ngôn của Đại học Bách khoa Hồng Kông cảnh báo, và thậm chí nói thêm rằng các sinh viên phá vỡ lễ tốt nghiệp sẽ được yêu cầu rời khỏi buổi lễ.

Thế nhưng, theo các sinh viên tham dự một số lễ tốt nghiệp bị “đóng cửa với báo chí”, vẫn có hàng chục sinh viên tốt nghiệp cử nhân và thạc sĩ đã đeo mặt nạ phẫu thuật màu đen, hoặc thậm chí mang mặt nạ chống hơi độc, khi nhận bằng tốt nghiệp.

Riêng lễ tốt nghiệp ở khoa Khoa học xã hội ứng dụng đã có ít nhất 70 trong số 200 sinh viên tốt nghiệp cùng đeo mặt nạ dự lễ.

Sinh viên Đại học Bách khoa Hồng Kông đeo mặt nạ tại lễ tốt nghiệp, nhằm bày tỏ sự ủng hộ các cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Hồng Kông. Hình của Tyrone Siu (Reuters). Vào sáng thứ tư 30/10/2019, đã có thêm nhiều sinh viên tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hồng Kông đeo mặt nạ khi nhận bằng để phản đối việc chủ tịch Teng Jin-guang của nhà trường hôm chủ nhật 27/10/2019 từng bĩ mặt, từ chối bắt tay hai sinh viên tốt nghiệp vì họ đeo mặt nạ.

Sinh viên Đại học Bách khoa Hồng Kông đeo mặt nạ Guy Fawkes tại lễ tốt nghiệp. Hình của Tyrone Siu, chụp ngày 30 tháng 10 năm 2919 (Reuters). Khi lên sân khấu để nhận bằng tốt nghiệp, các sinh viên đeo mặt nạ Guy Fawkes còn giơ năm ngón tay, tượng trưng cho “5 yêu cầu, không thể ít hơn” của phong trào biểu tình đòi dân chủ ở Hồng Kông, và cũng để ủng hộ cho các sinh viên bị bắt giữ khi tham gia biểu tình.

Sinh viên tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hồng Kông đeo mặt nạ và cùng giơ năm ngón tay - liên quan tới “5 yêu cầu” của phong trào biểu tình đòi dân chủ ở Hồng Kông. Hình của Sam Tsang (South China Morning Post). Theo báo Hồng Kông South China Morning Post, các hình ảnh và video do nhiều sinh viên chia sẻ trên các mạng xã hội cũng cho thấy một số đã giương biểu ngữ phản đối, hoặc giương cờ Hồng Kông màu đen trên sân khấu, trong khi hàng chục người cùng hát bài “Vinh quang cho Hồng Kong” (Glory to Hong Kong) của phong trào biểu tình ngay giữa lúc bài quốc ca được phát trong buổi lễ. Khoảng 100 sinh viên tốt nghiệp đã hoà vào một đám đông đeo mặt nạ Guy Fawkes, diễu hành quanh khuôn viên nhà trường vào chiều thứ tư 31/10.

Sinh viên Đại học Bách khoa Hồng Kông đeo mặt nạ Guy Fawkes trong buổi lễ nhận bằng tốt nghiệp. Hình của Tyrone Siu (Reuters). Mặt nạ Guy Fawkes thường được chọn làm mẫu mặt nạ của những người đấu tranh vì lý do chính trị và xã hội, như nhân vật Vendetta trong phim hành động - viễn tưởng “V for Vendetta”,... Guy Fawkes (hay Guido Fawkes, 1570 – 1606), thuộc một nhóm mưu sát vua James I của Anh, là người đã để lại một dấu ấn lâu dài trong lịch sử và văn hóa đại chúng.

Sinh viên Đại học Bách khoa Hồng Kông chỉnh lại mặt nạ Guy Fawkes trước khi lên sân khấu nhận bằng tốt nghiệp. Hình của Tyrone Siu (Reuters). Báo South China Morning Post đã liên lạc với bảy trường đại học ở Hồng Kông, hỏi rằng liệu họ sẽ hành động ra sao nếu sinh viên đeo mặt nạ trong các buổi lễ tốt nghiệp. Ba trường đại học đã không trả lời theo thời gian quy định phải trả lời với báo chí, trong khi bốn trường còn lại không xác định liệu có thực hiện hành động nào chăng, riêng Đại học Baptist cho biết họ sẽ "áp dụng các biện pháp theo hoàn cảnh thực tế".

Sinh viên Đại học Bách khoa Hồng Kông, nam cũng như nữ, đều cùng đeo mặt nạ Guy Fawkes trong buổi lễ nhận bằng tốt nghiệp. Hình của Tyrone Siu (Reuters).

Trong khi đó, cũng theo báo South China Morning Post, hơn mười sinh viên tại Đại học Mở ở Hồng Kông đã quỳ xuống trong 15 phút để trao một bức thư ngỏ với chủ tịch Wong Yuk-shan của trường, kêu gọi nhà trường hỗ trợ các bạn đồng học đã bị bắt trong các cuộc biểu tình, đồng thời kêu gọi lên án việc cảnh sát liên tục sử dụng bạo lực đối với những người biểu tình.

Cảnh tượng kịch tính ấy đã xảy ra sau khi các sinh viên tẩy chay một buổi đối thoại kín với các nhà quản lý cấp cao của trường, sau khi ông Wong nhắc lại rằng luật pháp và thủ tục tố tụng cần được tôn trọng. Sinh viên sau đó thực hiện một cuộc biểu tình ngồi ở bên ngoài địa điểm dự kiến họp.

Đến tối thứ tư 31/10, ông Wong đã công bố một bức thư ngỏ, viết rằng trường đại học đã "cố gắng hết sức để theo dõi các trường hợp bắt giữ sinh viên", vì quan tâm tới sự an toàn của tất cả sinh viên, bất kể lập trường chính trị của họ. Bức thư ấy không hề nhắc tới hành xử bạo lực của cảnh sát, mà chỉ nhắc lại rằng phản đối "tất cả hành vi bạo lực".

Tại Đại học Hồng Kông, một nhóm sinh viên tuyên bố sẽ đưa vấn đề đến văn phòng trường vào thứ sáu 1/11/2019, nếu trường từ chối mở phiên đối thoại để nghe những lo ngại của họ về sự tàn bạo của cảnh sát. Các sinh viên đã phản đối chủ tịch Zhang Xiang của Đại học Hồng Kông, vì đã không đưa ra phản ứng đáng kể trước một kiến nghị, do hơn 3.400 sinh viên, cựu sinh viên và nhân viên cùng ký tên kêu gọi ông đưa ra một tuyên bố lên án cảnh sát đối xử tệ với những người biểu tình bị bắt giữ.